Muhammed Esed’ i Vefat Yıldönümünde Anıyoruz
23-02-2021
Mütefekkir Muhammed Esed’i Rahmetle Anıyoruz.
Muhammed Esed, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Lvow şehrinde (bugün Ukrayna’da) doğmuş Yahudi asıllı Avusturyalı araştırmacı yazar ve gazetecidir.
Aile geleneğine göre özel öğretmenlerden İbrânî dili ve kültürü üzerine eğitim görüp 1918-1920 yıllarında Viyana Üniversitesi’nde sanat tarihi ve felsefe okudu.Prag ve Berlin’e gidip entelektüel çevrelerle tanıştı,1921’de gizlice Berlin’e gelen Maxim Gorky’nin eşiyle yaptığı röportajdan sonra gazetecilik kariyeri başladı.
Orta Doğu’ya yaptığı uzun seyahatlerden sonra 1926’da eşiyle birlikte Müslüman oldu. Libya bağımsızlık mücadelesine katıldı. 1947’ de yeni kurulan Pakistan’ın devlet ve toplum düzeninin dinî temellerini araştırma işlevi görecek İslâmî Tecdid Kurumu adlı bir müessese oluşturmakla görevlendirildi.
Çeşitli siyasi faaliyetlerinin ve gazeteciliğinin yanında önemli bir mütefekkir olarak adını duyuran Esed, İslâm dünyasındaki aşırı hareketlerden rahatsızlığını dile getirmiş, İran İslâm Devrimi’ne karşı çıkmıştır.
1959’da siyasî karışıklıklar yüzünden Pakistan’dan ayrılarak ömrünün kalan kısmını İsviçre, Fas, Portekiz ve İspanya’da ilmî çalışmalarla geçirdi. 23 Şubat 1992’de Granada’da vefat etti.
Eserlerinden “Mekke’ye Giden Yol” diye çevrilen kitabı Esed’in otobiyografisidir, en önemli eseri saydığı Kur’an Mesajı Meâl-Tefsir adıyla Türkçeye çevrilmiştir.